ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΠΟ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟ
Το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών μετά από μια μακροχρόνια αντιδικία μεταξύ της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας και οδοντιάτρου, στον........
οποίο επιβλήθηκε πειθαρχική ποινή, για διαφήμιση υπηρεσιών, δικαίωσε με την υπ’ αριθμ. 1905/2014 απόφασή του, πανηγυρικά οδοντίατρο, για διαφήμιση των υπηρεσιών του. Συγκεκριμένα, ο εν λόγω οδοντίατρος προέβη επανειλημμένως σε καταχωρήσεις στον τύπο, γνωστοποιώντας στο κοινό μια σύγχρονη και καινοτόμο μέθοδο ορθοδοντικής θεραπείας, απόλυτα φιλική προς τον άνθρωπο, η οποία εξαλείφει τον πόνο, επειδή πραγματοποιείται χωρίς εξαγωγές δοντιών και μειώνει τον χρόνο αποκατάστασης [ισιώματος] των δοντιών. Μάλιστα, ο εφευρέτης της μεθόδου αυτής, ο οποίος είναι Έλληνας και κατοικεί στην Αμερική, ανατρέπει εκ βάθρων τα μέχρι σήμερα υποστηριζόμενα για το στράβωμα των δοντιών και προσδιορίζει, τεκμηριωμένα, την εμφάνιση τής ορθοδοντικής ανωμαλίας με τον όρο «ορθοδοντίτιδα», χαρακτηρίζοντας τη σχετική πάθηση των δοντιών ως «διακοπή της ανατολής των δοντιών». ΔΕΝ ΥΦΙΣΤΑΤΑΙ ΑΠΟΛΥΤΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 1905/2014 ΤΕΛΕΣΙΔΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΕΦΕΤΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ, Η ΟΠΟΙΑ ΕΚΡΙΝΕ ΥΠΟΘΕΣΗ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΨΗΦΙΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ. Η απόφαση του Εφετείου επικαλείται τις διατάξεις του Συντάγματος, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης τών Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τής Συνθήκης της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, για να καταλήξει στο ορθό συμπέρασμα ότι δεν απαγορεύεται κατά τρόπο απόλυτο η διαφήμιση στους οδοντιάτρους, αλλά προβλέπεται η απαγόρευση συγκεκριμένων μορφών διαφήμισης και ειδικότερα αυτών, που χρησιμοποιούν απατηλά μέσα, καθώς και αυτών, που αποσκοπούν κατά τρόπο επιδεικτικό και κραυγαλέο να καταδείξουν την επιστημονική υπεροχή του οδοντιάτρου έναντι των λοιπών συναδέλφων του. Επισημαίνει ότι η απαγόρευση απατηλών μέσων διαφήμισης είναι σύμφωνη με το άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος, που αναφέρεται στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας, στο άρθρο 14 της ΕΣΔΑ, που αναφέρεται στην ελευθερία της έκφρασης και στα άρθρα της Συνθήκης της ΕΕ, που αναφέρονται στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών και στην ελευθερία τής εγκατάστασης και υποστηρίζει ότι, με την απαγόρευση αυτού του είδους διαφημίσεων επιδιώκεται η προστασία της υγείας, του δικαιώματος του κοινού σε ακριβή και αντικειμενική πληροφόρηση σε ζητήματα υγείας και του δικαιώματος των λοιπών οδοντιάτρων να μην υφίστανται αθέμιτο ανταγωνισμό. Η απόφαση αναφέρει στο σκεπτικό της ότι οι επιστημονικές ανακοινώσεις του οδοντιάτρου σε εφημερίδες και περιοδικά ποικίλης ύλης, οι οποίες στηρίζονται σε επιστημονικά δεδομένα και αποβλέπουν στην πληροφόρηση του κοινού, σχετικά με την εξέλιξη της επιστήμης και τις νέες θεραπευτικές δυνατότητες, που παρέχονται στους ασθενείς, δεν απαγορεύονται από τις διατάξεις του κανονισμού οδοντιάτρων, ακόμη και εάν, λόγω του περιεχομένου τους, οι ανακοινώσεις αυτές έχουν ως παρεπόμενο αποτέλεσμα την ανάδειξη των εν λόγω θεραπευτικών δυνατοτήτων ως πλεονεκτικοτέρων σε σχέση με τις έως τότε εφαρμοζόμενες και την συνακόλουθη προβολή του ασκούντος αυτές οδοντιάτρου [σκέψη 4] . Το σκεπτικό της απόφασης είναι πολύ σημαντικό, διότι αναγνωρίζει ότι η συγκεκριμένη μέθοδος θεραπείας αποτελεί εξέλιξη της επιστήμης και ότι οι θεραπευτικές της δυνατότητες είναι πλεονεκτικότερες από τις μέχρι τώρα εφαρμοζόμενες μεθόδους ορθοδοντικής θεραπείας. Εν συνεχεία, η απόφαση αναφέρει ότι ο πειθαρχικώς διωκόμενος οδοντίατρος στα επίμαχα άρθρα παρουσίασε τα βασικά χαρακτηριστικά του ορθοδοντικού συστήματος……. και ειδικότερα το είδος των αγκίστρων, που χρησιμοποιούνται και τις ιδιότητές τους, τον τρόπο τοποθέτησής τους, τις προϋποθέσεις εφαρμογής του συστήματος και τον μέσο χρόνο θεραπείας. Το δικαστήριο έκρινε ότι, με την προσβαλλόμενη απόφαση του Ανωτάτου Πειθαρχικού Συμβουλίου, δεν αμφισβητήθηκαν τα επιστημονικά δεδομένα, που παρέθεσε ο εφεσίβλητος οδοντίατρος και ότι τα άρθρα αυτά αποτελούν επιτρεπόμενες ανακοινώσεις προς το κοινό, σχετικά με ορισμένη μέθοδο ορθοδοντικής θεραπείας. Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι πράγματι, δεν αμφισβητήθηκε ποτέ από τα πειθαρχικά συμβούλια η επιστημονική μέθοδος, που εφάρμοζε ο οδοντίατρος. Όταν ομιλεί για αμφισβήτηση είναι προφανές ότι το Δικαστήριο εννοεί τεκμηριωμένη αμφισβήτηση, από την οποία να προκύπτει ότι η μέθοδος δεν είναι επιστημονικώς αποδεδειγμένη, ούτε και διεθνώς παραδεδεγμένη και δεν πραγματοποιεί, στην κλινική της εφαρμογή, αυτά, τα οποία υποστηρίζει. Η απόφαση δέχθηκε ότι η συστηματική και κατ’ επανάληψη δημοσίευση παρεμφερών κειμένων σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά ποικίλης ύλης, που αφορούσαν τη μέθοδο αυτή, δεν προσδίδει στα σχετικά άρθρα επιδεικτικό, διαφημιστικό χαρακτήρα, ενώ η παράθεση των κλινικών πλεονεκτημάτων της [μικρότερη δύναμη τριβής μεταξύ αγκίστρου και σύρματος, λιγότερη ευαισθησία, λιγότερος πόνος, μειωμένες περιπτώσεις εξαγωγής δοντιών] είναι αναγκαία για την ολοκληρωμένη παρουσίαση της μεθόδου και δεν συνιστά απαγορευόμενη επιδεικτική συγκριτική διαφήμιση. Αξιοσημείωτο είναι ότι η απόφαση αυτή στηρίχθηκε στις προϋφιστάμενες διατάξεις, πριν την ψήφιση του Ν. 3919/2011 για την απελευθέρωση των επαγγελμάτων και αυτό της προσδίδει μεγαλύτερη βαρύτητα, ενώ το σκεπτικό της για την διαφήμιση των υπηρεσιών αποτελεί μια τολμηρή προσέγγιση στα ελληνικά δικαστικά χρονικά. Η σπουδαιότητα της απόφασης έγκειται επιπλέον, στο ότι αναγνωρίζει πλήρως τα πλεονεκτήματα της συγκεκριμένης μεθόδου ορθοδοντικής θεραπείας, τα οποία έχουν πλήρως αποδειχθεί από την θεραπεία χιλιάδων θεραπευμένων ασθενών παγκοσμίως. Στο σημείο αυτό, μάλιστα, η ελληνική δικαιοσύνη φάνηκε πολύ πιο τολμηρή και γενναιόδωρη από την αμερικανική, η οποία επίσης είχε επιληφθεί, πριν από περίπου μια εικοσαετία για το ίδιο θέμα και δικαίωσε μέν τον έλληνα εφευρέτη της μεθόδου, πλην όμως, αποδείχθηκε περισσότερο φειδωλή και λιγότερο θαρραλέα στο δικαστικό της πόρισμα, αναφορικά με τα κλινικά πλεονεκτήματα τής εν λόγω μεθόδου ορθοδοντικής θεραπείας. Με την απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών κλείνει ένας φαύλος κύκλος μιας σαθρής και αβάσιμης επιχειρηματολογίας, που υποστηρίζεται εδώ και πολλά χρόνια από τους ελληνικούς οδοντιατρικούς συλλόγους και από την Ελληνική Οδοντιατρική Ομοσπονδία περί δήθεν απόλυτης απαγόρευσης της διαφήμισης των οδοντιατρικών υπηρεσιών, ενώ ανατρέπονται πλήρως οι σχετικές διατάξεις, που αποκλείουν τη διαφήμιση αυτή, ιδίως οι διατάξεις των άρθρων 21, 22, 26 του Κώδικα Οδοντιατρικής Δεοντολογίας [π.δ. 39/2009 ΦΕΚ Α΄. 55/1-4-2009], μόνο και μόνο επειδή αντίκεινται στις διατάξεις για την ελευθερία της έκφρασης και την επαγγελματική ελευθερία, όπως αυτές ερμηνεύονται στην τελεσίδικη δικαστική απόφαση, ανεξάρτητα από την εφαρμογή των διατάξεων για την απελευθέρωση του επαγγέλματος. Το δικαστήριο με την ερμηνεία του αποδέχεται έμμεσα ότι οι διατάξεις του δεοντολογικού κανονισμού οδοντιάτρων είναι ασύμβατες με το Σύνταγμα, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και με τις διατάξεις του ενωσιακού δικαίου. Πρέπει κάποιοι, επιτέλους, ν’ αντιληφθούν ότι οι διατάξεις των δεοντολογικών κανονισμών δεν είναι κανόνες ιερού ευαγγελίου, είναι πλέον παρωχημένες και ξεπερασμένες στα θέματα της διαφήμισης των υπηρεσιών και έχουν ανατραπεί πλήρως από την υπάρχουσα επαγγελματική, οικονομική, και κοινωνική πραγματικότητα, κατά κύριο λόγο προς όφελος των καταναλωτών, αλλά και των ίδιων των ελευθέρων επαγγελματιών. Καταλήγοντας, θα πρέπει να τονίσουμε ότι η απόφαση αυτή δεν αφορά μόνο τους οδοντιάτρους, αλλά όλους τους ελευθέρους επαγγελματίες, τα επαγγέλματα των οποίων είναι νομοθετικώς κατοχυρωμένα ή ρυθμισμένα.
Δημητρίου Σπυροπούλου, δικηγόρου Αθηνών [LLM Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο ], www.lawyeron.eu, e-mail: dimspirlaw@gmail.com [facebook – σελίδα : «Ιατρική Διαφήμιση»].
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου