ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΣ,ΤΟ ΒΗΜΑ
Όταν τη νύχτα της Κυριακής, οι κάλπες βγάλουν νικητή τον Αλέξη Τσίπρα, απίστευτα πράγματα θα συμβούν. Το σκοτάδι θα φωτιστεί, ο αέρας θα......
γεμίσει αρώματα, ο Βόλφγκανγ Σόιμπλε θα ανεμίζει σημαία με την επιγραφή «Je suis Tsipras», το χρέος θα διαγραφεί, οι μισθοί θα τριπλασιαστούν. Και η τρόικα θα φύγει από την Αθήνα σαν τον κλέφτη τη νύχτα.
Αυτά και άλλα παρόμοια όνειρα θα βλέπουν οι οπαδοί του ΣΥΡΙΖΑ - μέχρις ότου, ξυπνώντας το πρωί, θα αντιληφθούν, ότι ο αέρας συνεχίζει να μυρίζει μπαρούτι, ο γερμανός υπουργός οικονομικών χτυπά τα τύμπανα του πολέμου, οι μισθοί παραμένουν της πείνας και ότι η τρόικα ρίχνει άγκυρα για πολλούς μήνες ακόμα στην ελληνική πρωτεύουσα.
Παρόλα αυτά, τα νυχτερινά όνειρα των «Συριζαίων» δεν θα είναι φούμαρα. Κι αυτό επειδή αντανακλούν κατά μέγα μέρος τα οράματά τους, τα λεγόμενα όνειρα της ημέρας. Εκείνα που, σύμφωνα με το γερμανό φιλόσοφο Ερνστ Μπλοχ, συνιστούν ρεαλιστικές ουτοπίες – μεγαλειώδεις συλλήψεις, που παραμένουν καταρχάς ανεκπλήρωτες, θα μπορούσαν όμως να γίνουν κάποτε πραγματικότητα.
Τέτοια σύλληψη είναι και οι αλλαγές που επαγγέλλεται ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως αυτές αποτυπώνονται στο πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Τυχόν νίκη του θα σήμαινε αλλαγή παραδείγματος. «Amazing things will happen», όπως λέγεται ένα έργο σε έκθεση στο Βερολίνο με θέμα την Ελλάδα της κρίσης, εκπληκτικά πράγματα θα συμβούν – παρά τα εμπόδια που σχεδιάζουν να βάλουν στο δρόμο τους οι αντίπαλοι μιας τέτοιας κυβέρνησης.
Η σπουδαιότερη από αυτές τις αλλαγές είναι η συνέχιση των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές γύρω από νέους άξονες. Σε αυτούς ανήκει η διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους, η ανάπτυξη με κοινωνικούς και οικολογικούς όρους, ένα αριστερό μοντέλο διακυβέρνησης, η επιστροφή στο κοινωνικό κράτος, η πλήρης χειραφέτηση από την τρόικα.
Τέτοια ανατροπή δεν θα είναι εύκολη. Ο συσχετισμός των δυνάμεων είναι εντελώς άνισος εις βάρος του ΣΥΡΙΖΑ. Το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες δεν πρόκειται να του χαριστούν. Το αντίθετο μάλιστα – θα συνεχίσουν τον ψυχολογικό πόλεμο που άρχισαν εναντίον του πριν τις εκλογές, αυξάνοντας, ή μειώνοντας κατά το δοκούν την έντασή του.
Σε αυτό τον πόλεμο υπάρχει για τους δανειστές μόνο ένα όριο: Να μην βγει η Ελλάδα από την ευρωζώνη. Το όριο είναι λίγο ή πολύ απαράβατο. Και αυτό για δυο λόγους:.
Ο πρώτος είναι πολιτικός και συνίσταται στην απόφαση του γερμανογαλλικού διευθυντηρίου να μην βάλει ποτέ πλέον στη γωνία κάποιο κράτος-μέλος της Κοινότητας για πολιτικές «αποκλίσεις». «Δεν θα επαναλάβουμε το λάθος που κάναμε με την Αυστρία» βεβαίωνε το 2013 η Άνγκελα Μέρκελ αναφερόμενη στην απόφαση των Βρυξελλών (με υποκινητές το Παρίσι και το Βερολίνο) να παγώσει το 2000 τις σχέσεις της με τη Βιέννη, ύστερα από την είσοδο των ακροδεξιών Φιλελευθέρων του Γιόργκ Χάιντερ στην αυστριακή κυβέρνηση. Η απόφαση λήφθηκε, επειδή, όπως διαπιστώθηκε εκ των υστέρων, το «πάγωμα» δεν έβλαψε, αλλά αντίθετα ωφέλησε την κυβέρνηση Δεξιών-Ακροδεξιών υπό τον καγκελάριο Βόλφγκανγκ Σούσελ.
Ο δεύτερος λόγος είναι οικονομικός, και στηρίζεται στον υπολογισμό, ότι τυχόν grexit θα είναι η αρχή του τέλους του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος. Αυτό το γνωρίζουν, περισσότερο και από τους οικονομολόγους του ΣΥΡΙΖΑ, οι σύμβουλοι της κ.Μέρκελ, οι οποίοι κατακλύζουν τελευταία τη δημοσιότητα με τα πιο ευφάνταστα επιχειρήματα κατά της αποχώρησης. Η αφετηρία γι αυτό είναι η φράση: Η ισχύς της κοινής νομισματικής ένωσης είναι αδιαίρετη, πέφτει μια χώρα της ευρωζώνης, πέφτει και το ευρώ. Χωρίς το τελευταίο, σύμφωνα με τους τελευταίους, είναι αδύνατο για τη Γερμανία να υπερβεί το στάτους μιας ισχυρής, αλλά εθνικά περιορισμένης οικονομικής δύναμης και να γίνει «παγκόσμιος παίκτης» - που είναι και ο κυριότερος στρατηγικός στόχος του Βερολίνου στις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα.
Αυτό οι δυο λόγοι φτάνουν για να δείξουν ότι οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο προτίθενται σοβαρά να αρχίσουν διαπραγματεύσεις με μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ – άλλο που δεν θα ήθελε προφανώς η τελευταία.
Ο άνισος συσχετισμός των δυνάμεων προδικάζει βέβαια και άνισο συμβιβασμό.
Το μέγιστο δυνατό κακό που μπορεί να υποστεί μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είναι να συντριβεί κάποτε υπό την πίεση των δανειστών, ιδίως μάλιστα αν δεν αποκτήσει σύντομα κυβερνητικούς συμμάχους σε άλλες χώρες, όπως την Ισπανία. Αυτό δεν θα σήμαινε «grexit», θα επέβαλε όμως την παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη υπό νέους, ίσως και χειρότερους από τους σημερινούς μνημονιακούς όρους.
Το μέγιστο δυνατό καλό θα ήταν η επίτευξη ενός μικρού κλάσματος των στόχων του της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό θα εδραίωνε και τη δική της θέση στην εσωτερική πολιτική.
Ανεξάρτητα όμως από το αποτέλεσμά τους, το βασικό είναι, ότι οι διαπραγματεύσεις θα διεξαχθούν γύρω από νέους άξονες. Αυτό προκαλεί ήδη ισχυρό κύμα αισιοδοξίας, όπως αυτό αποτυπώθηκε στη δημοσκόπηση που παρουσιάστηκε πρόσφατα στην εκπομπή «Ανατροπή» του Mega. Κι αυτό θα ενισχυθεί, αν μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δείξει ότι το «παλεύει» και ότι έχει μάλιστα κάποιες πρώτες επιτυχίες. Η διαφορά με τις προκάτοχες κυβερνήσεις θα είναι αμέσως χτυπητή: Το επόμενο αποτέλεσμα: Ανέλπιστα πράγματα θα συμβούν, πράματα και θάματα, που σύντομα θα διαλύσουν τη μπόχα του ancient regime.
Δυσάρεστες εκπλήξεις δεν αποκλείονται. Παράδειγμα, η έξοδος ως «ατύχημα» - συνέπεια του ψυχολογικού πολέμου κατά του ΣΥΡΙΖΑ, ή και μιας στρατηγικής στροφής των δανειστών υπέρ του «grexit». Το τελευταίο δεν είναι όμως του παρόντος: Για να γίνει θα πρέπει πραγματικά να έχει έρθει ο κόσμος ανάποδα και ταυτόχρονα να έχει εξασφαλιστεί η διάσωση της υπόλοιπης ευρωζώνης.
Το πιθανότερο είναι βέβαια ότι η Ελλάδα θα περάσει, κατά τη ρήση του κ.Σόιμπλε, «δύσκολες καταστάσεις» (Σόιμπλε), ως αποτέλεσμα του οικονομικού, δίπλα στον ψυχολογικό, πολέμου κατά της νέας κυβέρνησης.
Οι δυσκολίες μπορούν να ενταθούν και από την επίμονη άρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, να συνάψει κυβερνητικές συμμαχίες, με τα τέσσερα εν πολλοίς σοσιαλδημοκρατικά κόμματα - ΔΗΜΑΡ, Ποτάμι, Πασοκ, ΚΙΔΗΣΟ.
Παραβλέποντας έτσι, ότι τα κόμματα αυτά εκφράζουν τα συμφέροντα των χειμαζόμενων μικρομεσαίων στρωμάτων και ότι ως εκ τούτου προσφέρονται αυτόματα ως οι πολιτικοί σύμμαχοι του ΣΥΡΙΖΑ, ανεξάρτητα από την στάση που κράτησαν στο παρελθόν έναντι του μνημονίου.
Και ότι τα ίδια κόμματα υπερασπίζονται παραδοσιακά εκείνο, που είναι η ψυχή κάθε δημοκρατίας, και το οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ βλέπει συχνά ως αγγαρεία: Τις μεγάλες αστικές αξίες - προσωπικές και πολιτικές ελευθερίες, ανθρώπινα δικαιώματα – παρόλο που την εποχή της κρίσης τους έκαναν επίσης τεράστιες εκπτώσεις.
Τα πάντα λοιπόν παίζονται. Και όλα θα είναι για «πρώτη φορά»: Άνοδος της Αριστεράς στην κυβέρνηση, «πόδι» στους δανειστές, ελπίδα σε πολύ κόσμο. Απίστευτα πράγματα θα συμβούν: Σε μια νέα εποχή στην οποία ο ρεαλισμός θα εναλλάσσεται κατά σχεδόν αυτονόητο τρόπο με τον σουρεαλισμό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου